روانشناسی وسواس از کنترل که تا درمان

باز هم دارد دست هایش را مـی شوید. وسواس پیچیده این بار پنجم است.مادرش توی آشپزخانـه نشسته هست و با خودش مـی گوید معلوم نیست عاقبت دست های این بچه چه بشود.
دو هفته قبل دکتر پوست گفته بود اگر همـین طوری ادامـه بدهد دست هایش زخم مـی شود و بعد از آن هم احتمال ابتلا بـه عفونت دارد.
به خوبی یـادش هست کـه این ماجرا دقیقا” از وقتی شروع شد کـه پسرش منظره تصادف دوستش با یک موتوری را دیده بود.
شیر آب همچنان باز هست و او دارد به منظور بار»نمـی داند چندم« باز هم دست هایش را مـی شوید و…
وسواس یکی از شایع ترین، وسواس پیچیده پیچیده ترین و آزاردهنده ترین اختلالات روانی هست که زیرمجموعه بیماری های اضطرابی مـی باشد.

به طور کلی وسواس شامل ...
فکر، احساس، اندیشـه یـا تصویر ذهنی مزاحم هست و اجبار شامل، رفتاری آگاهانـه و عودکننده هست که بـه آن O.C.D یـا obsessive compulsive disorderیـا اختلال وسواسی اجباری مـی گویند.

ریشـه بیماری وسواس اضطراب است و به 2 شکل فکری و عملی بروز مـی کند.

افرادی کـه دچار افکار وسواسی هستند، دچار اضطراب مـی شوند کـه با انجام عمل وسواسی اضطرابشان کاهش مـی یـابد و چنانچه فردی درون مقابل انجام عمل وسواسی مقاومت کند، اضطرابش بیشتر مـی شود.

وسواس که تا مـیزان قابل تحملی درون بسیـاری از افراد وجود دارد و به صورت تردید، نداشتن تمرکز، کم خوابی و… ظاهر مـی شود.
گاهی اوقات کودکان هم دچار وسواس مـی شوند کـه معمولا” علائم آن رفتارهای پرخاشگرانـه، تکرار کلمات و یـا لجبازی با اطرافیـان است.

عوامل تاثیرگذار بر وسواس

افراد مبتلا بـه اختلال وسواس بـه دلیل موفق نبودن درون بسیـاری از کارهایشان بـه مرور زمان دچار تردید و تزلزل مـی شوند و علائمـی چون اضطراب، تشویش و فقدان اعتماد بـه نفس درون آنـها افزایش مـی یـابد.

عوامل هیجانی موثر(خشم های فروخورده شده، عوامل ایجاد افسردگی، تغییر خلق های ناشی از تغییرات هورمونی) عوامل جسمـی نظیر نقص عضو یـا کم توانی فیزیکی و عوامل محیطی همچون خانواده، اطرافیـان، اجتماع و آموزش ها، تاثیر بسزایی درون بروز وسواس دارند.علت بروز

وسواس

علت بیماری وسواس ممکن هست عوامل گوناگونی باشد.
وسواس درون 50 درصد از بیماران بـه صورت ناگهانی شروع مـی شود، مـی گوید: وسواس پیچیده فقط درون 50 درصد از بیماران وسواسی، این عارضه بعد از یک واقعه استرس زا مثل مرگ عزیزان یـا حاملگی، مشکلات و… رخ مـی دهد.علائم وسواس
بعضی اوقات افرادی کـه مبتلا بـه وسواس هستند از اختلال خودآگاهی ندارند اما زمانی فرا مـی رسد کـه فرد بـه رفتارهای افراطی و نامعقولی کـه انجام مـی دهد، آگاهی مـی یـابد.
افکار و اعمال اجباری و وسواسی ناراحتی شدیدی ایجاد مـی کند و فرد بـه طور دائم معذب هست و زمان قابل ملاحظه ای از وقت شخص درون روز صرف این کارها مـی شود.

علائم اختلال فکر و عمل وسواسی (obsessive-compulsivedisorder) درون چهار گروه عمده تقسیم بندی مـی شوند:

الف) وسواس های مرتبط با آلودگی:

این مورد درون خانم ها شایع ترین الگو هست و فرد بـه طور مشخص و به صورت دائم بـه دنبال شستشوی
خود و اشیـای اطراف است. وسواس پیچیده مصادیق این مورد بـه وفور درون جامعه دیده مـی شود.
این گروه از بیماران ممکن هست از فرط شستشو، پوست دست های خود را بسایند و یـا بـه دلیل ترس از مـیکروب قادر بـه ترک منزل نباشند.

ب) وسواس های مرتبط با کنترل و چک موارد مختلف درون طول روز:
در این نوع از وسواس، شخص بـه طور مرتب خاموش بودن اجاق گاز، بخاری، اتو، برق و بسته بودن درها و… راکنترل مـی کند.

ج) وسواس از نوع داشتن افکار مزاحم و ذهنی:
این گروه از افراد دچار وسواس های فکری شامل عقاید یـا تصاویر ذهنی پایداری هستند کـه مزاحم هست و موجب اضطراب و پرخاشگری مـی شوند.

د) تقارن:
این گروه از افراد وقت زیـادی را به منظور رسیدن بـه ایده آلی کـه ذهن آنـها متصور است، صرف مـی کنند. مثلا” شخص بیمار 2 ساعت از وقت خود را به منظور اصلاح صورت و تنظیم خط ریش خود اختصاص مـی
دهد.
خیلی از افراد فکر مـی کنند اختلال وسواس اجباری درون خانم ها بیشتر است.
برخلاف تصورر عموم احتمال ابتلای مرد و زن بـه OCD(اختلال وسواس اجباری) یکسان است، اما درون گروه سنی نوجوانی، مـیزان ابتلای پسران از ان بیشتر هست که منشاء ژنتیک دارد.
از سوی دیگر مـیزان ابتلای افراد مجرد بـه این اختلال، بیشتر از متاهل هاست. بـه طور کلی مـیزان شیوع اختلال وسواس اجباری 2 که تا 3 درصد است.درمان

درمان وسواس مـی تواند بـه 2 صورت دارویی و غیردارویی و یـا توام با هم انجام گیرد کـه معمولا” بهترین جواب را زمانی خواهیم داشت کـه این 2 نوع درمان را درون کنار هم داشته باشیم.

با اشاره بـه این کـه 20 که تا 30 درصد بیماران بـه خوبی بـه درمان جواب مـی دهند و حدود 40 درصد بهبودی متوسطی دارند، مـی گوید: متاسفانـه حدود 20 که تا 40 درصد از بیماران پاسخ خیلی خوبی بـه درمان نمـی دهند.
عامل اصلی رفتارهای وسواسی یک مـیانجی شیمـیایی بـه نام»سروتونین« مـی باشد و بیشتر درمان های وسواس مبتنی بر «مـهار بازجذب سروتونین» است.

داروهای مـهم وسواس

  • قدیمـی ترین داروی وسواس کـه هنوز هم یکی از موثرترین آنـها، کلومـیپوامـین هست که درون حقیقت یکی از داروهای ضسردگی سه حلقه ای مـی باشد.
  • داروهای اختصاصی مـهارکننده بازجذب سروتونین مثل فلوکیستین و به طور اخص فلووکسامـین و سرتراسین.
  • اگر داروهای 2 گروه اول و دوم پاسخ ندهند، داروهای دسته سوم را بـه این داروها اضافه مـی کنیم؛ این داروها شامل: باسپیردن، کلونازپام و حتی داروهای آنتی سایکوتیک مثل هالوپیریدول، پیموزاید و رسپیریدون هستند و حتی گاهی از لیتیوم هم استفاده مـی کنیم.درمان غیردارویی وسواس روشی کـه برای درمان غیردارویی وسواس استفاده مـی شود(R.E.P) یـا Response exposure prevenition هست که مواجهه بیمار با موردی مـی باشد کـه نسبت بـه آن وسواس دارد( مثل آلودگی ها) و این کـه از پاسخ جلوگیری کند کـه در واقع نوعی حساسیت زدایی است.


    • اهمـیت رفتاردرمانی به منظور درمان اختلال وسواس:

    گاهی اوقات کارایی این روش معادل ارزش درمان دارویی هست و مـی تواند بسیـار ارزشمند باشد.
    به صورت کلی وسواس وابسته بـه شرایط محیطی هست و قابلیت پیشگیری ندارد، مراجعه بـه موقع بـه پزشک را به منظور درمان بیمار، جهت جلوگیری از توسعه بیماری بسیـار موثر مـی داند و به اطرافیـان بیمار توصیـه مـی کند کـه برای درمان بیمار خود صبر و تحمل کافی داشته باشند. بـه طور کلی مـیزان شیوع اختلال وسواس اجباری، 2تا 3درصد است.بیشتر درمان های وسواس مبتنی بر مـهار بازجذب سروتونین است.
    احتمال ابتلای مرد و زن بـه اختلال وسواس اجباری یکسان است.



    [روانشناسی وسواس از کنترل که تا درمان وسواس پیچیده]

    نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Sun, 08 Jul 2018 15:40:00 +0000